Η ιστορία ης Άλωσης όμως έχει μια δύναμη αλλιώτικη. Είναι η ιστορία δύο πολύ σπουδαίων ανδρών με πρωτόγνωρο για την εποχή τους ήθος αλλά με διαφορετικούς στόχους. Από τη μια ο Μωάμεθ αγωνιζόταν για μια θριαμβευτική επικράτηση και από την άλλη ο Παλαιολόγος μαχόταν για μια αξιοπρεπή ήττα. Ο πρώτος ήξερε ότι ήταν νικητής, ο δεύτερος ήξερε ότι ήταν ηττημένος. Κι όμως ο πρώτος δεν επαναπαύτηκε και ο δεύτερος δεν εγκατέλειψε. Αυτό είναι ο κύριος λόγος που η ιστορία της Άλωσης είναι συγκλονιστική, γιατί δεν έχει καμιά αμερικανιά μέσα της. Δεν είναι η ιστορία του κακού μουσουλμάνου και του καλού χριστιανού, αλλά η ιστορία δύο κορυφαίων ηγετών που συναντήθηκαν τη στιγμή που ο ένας ανέβαινε και ο άλλος έπεφτε. Ο Κωνσταντίνος ποτέ δεν αμφισβήτησε την ευφυία του Μωάμεθ και ο Μωάμεθ αντιμετώπισε τον Παλαιολόγο με σεβασμό και δέος. Αν μελετήσει κανείς τις αντιδράσεις, τις κινήσεις και τα λόγια των δύο ανδρών θα διαπιστώσει ακριβώς αυτή την παράλληλη πορεία μιας Αυτοκρατορίας που γεννιέται και μιας Αυτοκρατορίας που σβήνει την ίδια στιγμη: Ο Κωνσταντίνος είδε τον ήλιο να δύει από τη δική του Κωνσταντινούπολη και ο Μωάμεθ είδε τον ήλιο να ανατέλλει όταν πια η Πόλη είχε παραδοθεί!
Η Άλωση είναι ένα από τα πιο ξεκάθαρα κεφάλαια της Ιστορίας: οι αιτίες και οι αφορμές είναι αδιαμφισβήτητες, οι συνέπειες –θετικές και αρνητικές- δεδομένες και οι κεντρικοί ήρωες διόλου αμφιλεγόμενοι. Πολύ περισσότερο όμως η ιστορία της Άλωσης διδάσκει ιδανικά και αξίες, εντοπίζει λάθη και αναδεικνύει χαρακτήρες. Μελετώντας την δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις τον Μωάμεθ αλλά δεν μπορείς να μην ερωτευτείς τον Παλαιολόγο. Η σκέψη σου συμφωνεί με το θρίαμβο του νικητή αλλά η καρδιά σου ανήκει ολοκληρωτικά στον ηττημένο…